-ΠΟΝΤΟΣ- Δάκρυ ψυχής…

-ΠΟΝΤΟΣ-       Δάκρυ ψυχής… Συνοπτική ιστορική αναδρομή του  Ποντιακού  Ελληνισμού από την Μυθολογία ως σήμερα γραμμένη απλά σε 17 μικρά κεφάλαια. Κεφάλαιο 4 ΡΩΜΑΙΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ Το 63 π.Χ. έγινε η κατάκτηση του Πόντου από τους Ρωμαίους. Ο Πόντος και στην περίοδο αυτή, διατήρησε τη δόξα και τη φήμη του, τα ήθη-έθιμά του και τις παραδόσεις του. Οι Ρωμαίοι γνώριζαν πολύ καλά τη στρατηγική σημασία του Πόντου και την ψυχολογία του Πόντιου, έτσι με ειδική διακυβέρνηση, πέτυχαν θετικά αποτελέσματα προόδου και ανάπτυξης στην περιοχή και με την σχετική αυτονομία που επέτρεψαν διατηρήθηκε η ιστορία, οι παραδόσεις και ο πολιτισμός των Ελλήνων του Πόντου. Ιδιαίτερα προόδευσε επί  Αυτοκράτορα Ανδριανού (117-138), που ήταν λάτρης του Ελληνικού πολιτισμού. Στη μετά τη γέννηση του Χριστού εποχή, ο Πόντος δέχθηκε πρώτος το χριστιανισμό, από τον απόστολο Ανδρέα τον πρωτόκλητο, μαθητή του Χριστού που κήρυξε το ευαγγέλιο στην Αμισό ( Σαμψούντα), στη Σινώπη, στην Αμάσεια, στην Τραπεζούντα και για την διακονία του αυτή ονομάστηκε Απόστολος του Πόντου. Ακολούθησε πλήθος Αγίων από τον Πόντο που ύμνησαν, δοξολόγησαν και μαρτύρησαν για την πίστη τους προς τον Θεό. Μεταξύ αυτών, ο πατέρας της εκκλησίας μας, ο Μ. Βασίλειος και ο αδελφός του, Γρηγόριος ο Νύσσης από την Νεοκαισάρεια του Πόντου, ο Άγιος Αντώνιος ο στουδίτης, η Αγία Βαρβάρα από την Μερζιφούντα, ο Άγιος Γεώργιος ο τροπαιοφόρος, ο Μεγαλομάρτυρας Παντελεήμων, ο Άγιος Σάββας ο ηγιασμένος, ο Άγιος Νίκων ˝ο μετανοείτε˝, ο Άγιος Στυλιανός ο παφλαγόνας και πάρα πολλοί  άλλοι.  Το 270 ιδρύθηκε η Ι. Μ. Ιωάννου Προδρόμου του Βαζελώνα. Μονή μεγάλης θρησκευτικής ακτινοβολίας. Ήταν η αρχαιότερη αλλά φτωχότερη Μονή στον Πόντο. Το εκκλησίασμα, κυρίως φτωχοί αλλά πιστοί Πόντιοι της περιοχής Ματσούκας.  Ο Πόντος, πρωτοστάτησε στη διάδοση του χριστιανισμού, που αναπτύχθηκε πολύ γρήγορα σε όλη την περιοχή. Η Ρώμη θορυβήθηκε και αντέδρασε βίαια και γι’αυτό στη συνέχεια ο Πόντος δέχθηκε τους πιο άγριους διωγμούς ιδιαίτερα κατά την εποχή του Αυτοκράτορα Διοκλητιανού (284-305), όπου είχαμε άγριες σφαγές που πήραν διαστάσεις ολοκαυτώματος.  Το 306 μ.Χ. Αυτοκράτορας του Ρωμαïκού κράτους ανακηρύσσεται ο Μ. Κωνσταντίνος  (306-337 ), έχοντας στο πλευρό του την πόντια μάνα του, από το Δρέπανο Βιθυνίας, την Αγία Ελένη. Οι διωγμοί κατά των χριστιανών τελείωσαν, ο τόπος ηρέμησε και ο χριστιανισμός έγινε επίσημη θρησκεία του κράτους. Το 330 ( 11Μαΐου ) μετέφεραν την έδρα της αυτοκρατορίας στην Κωνστ/νούπολη και έγιναν οι ˝ πρόδρομοι ˝ του Βυζαντινού κράτους, όπου άνθησε ο εξελληνισμός και μεγαλούργησε η πνευματική και πολιτιστική ανάπτυξη σε ολόκληρη.την περιοχή.  Με την ίδρυση της Ανατολικής Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας ( 312-330 ) ο Πόντος εισέρχεται στο νέο αυτό σχήμα και ως φρουρός των βορειοανατολικών συνόρων γίνεται ο κυματοθραύστης βάρβαρων επιδρομών κατά της Αυτοκρατορίας.  Το 395 επί Θεοδοσίου του Μέγα το Ρωμαïκό κράτος χώρισε στα δύο, στο Δυτικό και Ανατολικό με πρωτεύουσες τη Ρώμη και την Κωνσταντινούπολη.  Εκατοντάδες μονές και εκκλησίες ιδρύθηκαν, με πρώτη την ήδη προϋπάρχουσα από το 386 Ι.Μ. ˝Παναγία Σουμελά˝ και ακολούθησαν, το 752 η   Ι.Μ ˝ Αγίου Γεωργίου του περιστερεώτα˝, Ι.Μονές Γρηγορίου Νύσσης, Αγίου Βασιλείου όπου ασκήτεψαν ο Μ. Βασίλειος και ο Γρηγόριος ο Θεολόγος και πολλές άλλες.   Αρχές του 1ου αι.μ.Χ.ιδρύθηκε από τον Τυχικό τον Τραπεζούντιο η "Ακαδημία του Τυχικού και του Δουκίγκου" στην Τραπεζούντα. Εκπαιδευτικό ίδρυμα υψηλού επιπέδου, εφάμιλλο ξένων πανεπιστημίων που δίδασκε ανώτερα Μαθηματικά και Αστρονομία.  Το 1021-1022 την Τραπεζούντα έκανε προσωρινή πρωτεύουσα ο ένδοξος Βυζαντινός Αυτοκράτορας, Βασίλειος Β΄ ο Βουλγαροκτόνος.  Προσωπικότητες που τίμησαν και δόξασαν τον Πόντο. Βασίλισσες : η Αλεξάνδρα, σύζυγος του Αυτοκράτορα Διοκλητιανού, που για την πίστη της φυλακίστηκε από τον σύζυγό της και πέθανε. Η Μαρία, από τον αρμενικό Πόντο, που από το 786 ήταν σύζυγος του Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου ΣΤ΄ και το 803 έγινε μοναχή. Θεοδώρα η Αυγούστα, από την Παφλαγονία, σύζυγος του τελευταίου εικονομάχου βασιλιά Θεοφίλου που μετά το θάνατό του, το 842, αναστήλωσε τις εικόνες και το 857 εγκατέλειψε τη Βασιλεία και έγινε μοναχή.  Πόντιοι Βυζαντινοί Αυτοκράτορες : Νικηφόρος Φωκάς (963-969), απελευθερωτής της Κρήτης το 961 και της Κύπρου το 965 και ο ανιψιός του, Ιωάννης Τσιμισκής ( 969-975 ) από την Τσίμισκα του Πόντου, συνέβαλαν στο "ελληνικό μεγαλείο", βοήθησαν τον Άγιο Αθανάσιο τον Τραπεζούντιο στην ίδρυση της μοναστικής ζωής στο Άγιο όρος το 963 και στη λειτουργία της Ι.Μ. Μεγίστης Λαύρας.  Οι Μεγαλοκομνηνοί που ήταν γόνοι μεγάλης οικογένειας από τα Κόμανα της Ποντιακής Παφλαγονίας Έδωσαν στο Βυζάντιο τους αυτοκράτορες ׃ Αλέξιο Α΄ (1071-1118), Ιωάννη Β΄(1118-1143), Μανουήλ Α΄(1143-1180), Αλέξιο Β΄ (1180-1183), Ανδρόνικο Α΄ (1183-1185). Ο Ανδρόνικος υπήρξε ο πλέον αξιόλογος όλων και ήταν βασιλιάς δημοκράτης. Όλοι τίμησαν τον τόπο τους  και  την καταγωγή τους.  Μετά το 1185 όπου επισκίασε η διαφθορά της Κων/πολίτικης εξουσίας των Αγγέλων και επικράτησε η δολιότητα των Σταυροφόρων ( 4η ) έγιναν αιτία το 1204 να διαλυθεί το Βυζαντινό κράτος. Προηγουμένως το 1203 στην 4η σταυροφορία ο Πάπας Ιννοκέντιος απαίτησε από τον τότε Αυτοκράτορα του Βυζαντίου Ισαάκιο Άγγελο και πέτυχε την κατάργηση του ˝ Πιστεύω ˝. Ακολούθησαν μεγάλες ταραχές, επέμβαση των Σταυροφόρων, με σφαγές, αρπαγές λειψάνων και κειμηλίων και τη μεταφορά τους στη Ρώμη.  13/4/1204 μ.Χ. έγινε η κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους που σήμανε το τέλος της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας  και στη συνέχεια είχαμε την ίδρυση των Αυτοκρατοριών της Τραπεζούντας, και της Νίκαιας για τη Μ. Ασία και το Δεσποτάτο της Ηπείρου για τα Βαλκάνια. Από το βιβλίο μου : Πόντος ο Ελληνικός                                                                Ο Μεσαρέτες                                                                                                                                       Ηρώων-Αγίων και Φιλοσόφων γη                 Copyright© 2004

-Ο στόχος σας… η φτώχια μας.-

ΔυΝαΤά  -  ΔυΝαΤά

φωνάζει ο κόσμος μαζικά.

Αυτοί που απέτυχαν οικτρά

είναι τα ξένα  αφεντικά.

Ντόπια λαγωνικά

γιατί μας κοροϊδεύετε,

αφού απέτυχαν οικτρά

γιατί εσείς τους θέλετε ;

Δε φταίει ο υπάλληλος

που τον τρομοκρατείτε,

το σύστημα ν’ αλλάξετε

εάν εσείς μπορείτε.

Δε φταίει ένας έμπορος

 για το δικό σας χάλι,

τίμια έβγαλε λεφτά

και του τα κλέψαν …"άλλοι".

Τρομοκρατία συνεχή

ο Συνταξιούχος έχει,

του λέτε πως η σύνταξη

κινδύνους διατρέχει.

Αν χάσει αυτός τη σύνταξη

θα φύγει και η δική σας,

αυτό φοβάστε...μη σας βρει

η φτώχια στη ζωή σας.

Λεφτά που εισπραχτήκανε

και μπήκαν σε ταμείο

κάναν φτερά, χαθήκανε

μ’έναν τρόπο αστείο.

Κύριοι αποτύχατε

με τα μνημόνιά σας,

στον κόσμο, μη… φορτώνετε

τα… κατορθώματά σας.

Ο στόχος σας… η φτώχια μας,

πείνα και αναρχία,

σκορπίσατε στον κόσμο μας

φόβο,  τρομοκρατία.

Στο φόβο, στην απόγνωση

και στην τρομοκρατία

γίνεται κάθε ξεπούλημα

και έχει… επιτυχία.

Ελλάς το μεγαλείο σου

Θεός να το φυλάει,

το Δού-Νού-Τού εις το εξής

τα πάντα θα ζητάει.

ΔυΝαΤά  -  ΔυΝαΤά

φωνάζει η φτωχολογιά

έξω τα ξένα αφεντικά

μαζί με τα λαγωνικά.

                                                Ο Μεσαρέτες

-Ο γυναικάς ο γέρος-

Ποντιακά :                 ₪ Ο πενηντάρτς ο άνθρωπον έν’ ο τζεχέλτς ο γέρον, επεκεί και υστερ’νά γίνεται όσον ντο γερά για πολλά γνωστικός για πολλά κοττοβός. Άμα αρχινά να γυναικίζ’ και αραεύ’ κορ’τζόπον, ξάϊ ’κί τερεί πώς τεντελίζ’ ’θαρεί πως έν’ παιδόπον. Ομάζ’ αγράμματον που παίρ’ τα τσίπ καλά βιβλία, για να δεβάζ’ν’ατα οι άλλ’ τα νέϊκα τα παιδία. Ο άνθρωπον άμα γερά θα πρέπ’ να έσ’ σοφίαν, αλλέως…θα  ρούζ’ σα χαμελά και θα παθάν …"ζεμίαν".                 ₪ Από το βιβλίο μου : Ποντιακοί Στοχασμοί     Δαρμενείας - Μασχαρείας - Τραγωδίας                     Copyright© 2006

Ερμηνεία :                 ₪ Ο  πενηντάρης ο άνθρωπος είναι  ο αδαής ο γέρος, απ’τα πενήντα και μετά γίνεται όσο θα γερνά ή πολύ-πολύ σοφός ή πέρα για πέρα παλαβός. Όταν αρχίσει να ξενοκοιτά και ψάχνει κοριτσάκι, το τρέμουλό του δεν κοιτά φέρεται σαν παιδάκι. Μοιάζει μ’έναν αγράμματο που αγοράζει καλά βιβλία, άλλοι να τα διαβάζουνε νέοι με βουλιμία. Ο άνθρωπος όταν γερνά θα πρέπει να έχει σοφία, αλλιώς …θα πέσει χαμηλά και θα υποστεί …"ζημία".                 ₪                                   Ο Μεσαρέτες