19 Μάη -Χαμονή-

19 Μάη

ημέρα μνήμης και θύμησης

για τον Ποντιακό Ελληνισμό.

-Χαμονή-

Ποντιακά : Παλαιά χρονίας έφυγαν καινούρχα γιανασεύ’νε οι παλαιοί ντο έλεγαν σα τωρισ’νά ιγεύ’νε. Μονάχος άμα ταλασεύ’ς μ’έναν φορτίον χώραν όσον και δύναμην να έ’εις θα θέκν’εσε σο χώμαν. Την Πόλ’ όντες επαίρνανε, Ορντού και Τραπεζούνταν οι ξέν’σεΐρ ετέρνανε ανθρώπ’πως μαχαιρούνταν. Εταουτεύταν τ’εμετέρ’ επέραν τα ραχία, α’σόν εχτρόν κυνηγημέν’ άμον Θεού… πουλία. Ο Αε Σάββας σιγοκλαίει, στενάζ’ ο Βαζελώνας, Αέρτς, ΑΓιάννες, Αε Βασίλτς, ψάλ’νε Θεού κανόνας. Τα Σούρμενα τα έμορφα με τη τρανοψαλτάδες, ψάλ’νε το «Κύρ’ ελέησον» εντάμαν με ποπάδες. Η Κερασούντα κρυφοκλαίει, η λεφτοκαρομάνα, τα λεφτοκάρια επέμ’νανε ασώρευτα σ’ορμάνια. Σαμψούντα θαλασσόνυφε και θαλασσοδερμέν’τζα, εστά να κλαίς, ’κ’ιγεύ’ σ’εσέν’, να φαίνεσαι κλαμέν’τζα. Ραχόπα, μη συρίζετεν, ποτάμια, μη βοάτεν, τη χαμονήν τ’εμέτερον τούλα μοιρολο(γ)άτεν. Οι Πόντιοι ντο έσυραν   Θεέ μ’ σ’ατά τα χρόνια, νέ το χαρτίν, νέ το μελάν’ εφτάν’ να γράφκουν όλια. Από το βιβλίο μου : Ποντιακοί Στοχασμοί   Δaρμενείας - Μασχαρείας - Τραγωδίας                     Copyright© 2006

Ερμηνεία : Χρόνια παλιά σαν πέρασαν καινούργια πλησιάζουν, Άκου οι παλιοί τι έλεγαν που σήμερα ταιριάζουν. Όταν μαλώνεις μόνος σου, μ’ολόκληρη παρέα, ας έχεις δίκιο – δύναμη θα ηττηθείς μοιραία. Την ΠΟΛΗ όταν αλώνανε, Ορντού και Τραπεζούντα οι ξένοι καμαρώνανε σφαγιασμό θρηνούντα. Σκορπίσανε οι Πόντιοι στα άγρια βουνά, κυνηγημένοι απ’ τον εχθρό σαν του Θεού … πουλιά. Ο Άγιος Σάββας κλαίει σιγά, στενάζει ο Βαζελώνας, ΑηΓιώργης, ΑηΓιάννης, ΑηΒασίλειος, ψέλνουν Θεού κανόνας. Τα Σούρμενα τα όμορφα με τους καλούς ψαλτάδες, ψέλνουν το «Κύριε ελέησον» μαζί με τους παπάδες. Η Κερασούντα κλαίει κρυφά αυτή η φουντουκομάνα, οι φουντουκιές αμάζευτες μείνανε στα λαγκάδια. Σαμψούντα θαλασσόνυφη και θαλασσοδερμένη, δε σε ταιριάζει εσένανε να φαίνεσαι κλαμένη. Ραχούλες μη σφυρίζετε, ποτάμια μη βρυχάστε, για το χαμό μας ήρεμα εσείς μοιρολογάτε. Οι Πόντιοι που τράβηξαν Θεέ μου σ’αυτά τα χρόνια δε φτάνει μελάνι και χαρτί για να γραφούνε όλα.                                           Μεσαρέτες