-ΠΟΝΤΟΣ- Δάκρυ ψυχής…

-ΠΟΝΤΟΣ-              Δάκρυ ψυχής… Συνοπτική ιστορική αναδρομή του  Ποντιακού  Ελληνισμού από την Μυθολογία ως σήμερα γραμμένη απλά σε 17 μικρά κεφάλαια. Κεφάλαιο 8 - ΑΝΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΓΙΑ ΕΠΙΒΙΩΣΗ - ( Στα χρόνια της Οθωμανοκρατίας ) Η πνευματική και πολιτιστική ανωτερότητα του ˝ Ρωμιού ˝, η γνώση και η ικανότητα του, στις τέχνες, η εμπειρία και το ταλέντο του, στο εμπόριο, η δημιουργικότητα και η εργατικότητά του, ήταν θετικά-παραγωγικά στοιχεία προς όφελος των Τούρκων ˝ αφεντάδων ˝. Έτσι αναγκάζεται ο κατακτητής, να αφήσει τον κατακτημένο να ζει. Όμως έτσι, η οικονομία και η δημιουργία πέρασε στα χέρια των Ποντίων. Δημιουργήθηκαν νέες εστίες, ξαναχτίστηκαν χωριά και αναβίωσαν ήθη και έθιμα. Σιγά-σιγά οι Πόντιοι, παράλληλα με την δουλειά και τη δημιουργία, άρχισαν να σιγοτραγουδούν και να χορεύουν. Οι Έλληνες του Πόντου έχουν έναν ιδιαίτερο δικό τους τρόπο να εκφράζουν τα συναισθήματά τους. Τραγουδούν στις χαρές και στις λύπες τους, με διαφορετικά συναισθήματα που εκφράζονται στα πρόσωπά τους, είτε κλαίγοντας μοιρολογώντας, είτε λάμποντας, τραγουδώντας. ˝Η στενή, προς αλλήλους των χορευτών σύσφιξις, αι συσπάσεις των μυών του σώματος, η εν είδει σπινθήρος μεταδιδόμενη μεταξύ των χορευτών συγκίνησις, αι απαλαί συρόμεναι κινήσεις των ποδών στο έδαφος, σε ρυθμό θαλάσσιας κυματόεσσας˝ (Απόσπασμα από το βιβλίο 18 της βιβλιογραφίας) υπονοεί, ανάμικτα συναισθήματα ήμερου ανθρωπισμού, φόβου και επαγρύπνησης. Στον Πόντο δεν παρατηρήθηκε η ίδρυση τζαμιών πριν από τον 17οαιώνα μ.Χ..Απεναντίας μεγάλα μοναστήρια υπήρχαν και πριν από την άλωση της Πόλης, τα οποία ήταν σχολεία σοφίας, με ιστορία αιώνων και υπήρξαν οι φάροι της Ανατολής, από όπου στηρίχτηκε και διαδόθηκε η ορθόδοξη χριστιανική θρησκεία και παιδεία. Παράλληλα χτίστηκαν και άλλες, νέες Μονές, που μαζί με τους κρυφοχριστιανούς του Πόντου αποτελούν ένα μεγάλο ξεχωριστό κεφάλαιο της ιστορίας του έθνους. Όπως μας ενημερώνει η Επιτροπή Ποντιακών Μελετών, μετά την έκδοση διατάγματος (Χάττι Χουμαγιούν) το 1856 για αυτοδιοίκηση στα σχολεία, είχαμε την αλματώδη ανάπτυξη και την ίδρυση σχολείων όλων των βαθμίδων. Σε λίγα χρόνια ο Πόντος γέμισε κυριολεκτικά με Ελληνικά σχολεία. Το 1682 ιδρύθηκε το ˝Φροντιστήριο Τραπεζούντας˝ από τον Πόντιο λόγιο-δάσκαλο του γένους Σεβαστό Κυμινήτη από το χωριό Κύμινον του Πόντου, και υπήρξε το εθνικό σύμβολο του ποντιακού ελληνισμού. Αναδιοργανώθηκε το 1817 από τον Σάββα Τριανταφυλλίδη και ανακατασκευάστηκε το 1899 από τους Τραπεζούντιους ευεργέτες Κ.Θεοφύλακτο, Φ.Κούση, Π.Ακρίτα και από ανώνυμους Πόντιους δωρητές. Στοίχισε 12 χιλιάδες χρυσές λίρες Τουρκίας και 2 χιλιάδες ετήσιας λειτουργίας από εράνους. Το 1902 φοιτούσαν σ’ αυτό συνολικά 1551 μαθητές. Λειτούργησε επί 241 χρόνια με σπουδαίους Σχολάρχες και αποφοίτησαν μεγάλες προσωπικότητες της ελληνικής κοινωνικής ζωής και διανόησης. Το περίφημο ˝θέατρο Πάφρας˝, το επιβλητικό ˝Διοικητήριο Πάφρας˝, το μεγαλοπρεπές ˝Δικαστήριο Κερασούντας˝, το ˝Δημαρχικό Νοσοκομείο Αμισού˝, το ˝ Ελληνικόν Φροντηστήριο Αργυρουπόλεως ˝ τα ˝ Ελληνικά Εκπαιδευτήρια Πάφρας ˝, η ˝ Ψωμιάδειος Σχολή ˝ και η ˝ Καρυπίδειος Σχολή˝ στα Κοτύωρα, ο ˝ Φιλεκπαιδευτικός σύλλογος ο Ξενοφών ˝ με παραρτήματα σε Μ. Ασία και Ελλάδα, η ˝Αδελφότης Κυριών Τραπεζού- ντας˝ η μετονομασθείσα το 1923 σε ˝ Μέριμνα Ποντίων Κυριών ˝ με έδρα την Θεσσαλονίκη, ήταν ιδρύματα μεγάλης κοινωνικής προσφοράς και ακτινοβολίας, δείγματα της πνευματικής καλλιέργειας των ανθρώπων και τα στολίδια της περιοχής. Στον Πόντο, ο ελληνικός τύπος άρχισε να λειτουργεί από το 1880, όπως ׃ ˝ο Εύξεινος Πόντος ˝, ˝ ο Αστήρ του Πόντου ˝ κ.ά. και μετά το 1908, κυκλο- φόρησαν δεκάδες εφημερίδες όπως ׃ στην Τραπεζούντα ″ η Εποχή ″ του Ν.Καπετανίδη, ″ ο Λόγος ″, ″ η Εθνική Δράσις ″,″ο Φάρος της Ανατολής″, ″οι Κομνηνοί″, στην Κερασούντα ˝ η Αρητιάς ˝, ˝ ο Αργοναύτης ˝, στην Αμισό ˝η Ηχώ του Πόντου˝,˝ο Διογένης˝, ˝ο Περιηγητής˝, ˝η Ορθοδοξία˝, στο Βατούμ ˝ο Ελεύθερος Πόντος˝ και πολλές άλλες. Οι Νεότουρκοι, που ήταν οι εξουσιαστές στο Οθωμανικό κράτος, θορυβήθηκαν και αντέδρασαν μπλοκάροντας όλες τις μεταρρυθμίσεις για τους ˝ξένους υπηκόους˝. Έτσι ακυρώθηκε η εφαρμογή τους και σύννεφα μαύρα γέμισε ο ουρανός του Πόντου. Ήταν η αρχή του τέλους της ιστορίας ενός λαού, γραμμένης με πολύ πόνο και αίμα.                                                                                               Από το βιβλίο μου : Πόντος ο Ελληνικός                                                                          Ο   Μεσαρέτες                                                                                                                                 Ηρώων-Αγίων και Φιλοσόφων γη                 Copyright© 2004